Wal Pawb

Mae ‘Wal Pawb’ yn gomisiwn blynyddol o chwe gwaith celf i’w harddangos ar ddau hysbysfwrdd Tri-Vision o fewn Tŷ Pawb.

Cylch gorchwyl Wal Pawb yw rhoi sylw i gydfodolaeth marchnad ac oriel gelf o fewn un adeilad. Mae lleoliad y gwaith celf ar waliau allanol oriel Tŷ Pawb, yn wynebu neuadd y farchnad, yn cynrychioli trothwy neu ymyl. Yr amodau hyn sy’n gwneud Wal Pawb yn gomisiwn unigryw a heriol.

Mae Tŷ Pawb yn falch o gyhoeddi mai Alan Dunn fydd yr artist a gomisiynwyd ar gyfer Wal Pawb yn 2022.

FOUR WORDS: RECIPE

Alan Dunn 2022

Chwe dyluniad newydd ar gyfer Wal Pawb wedi’u datblygu dros 12 mis ar y cyd â’r artistiaid Natasha Borton a Meilir Tomos a masnachwyr, staff ac ymwelwyr marchnad Tŷ Pawb.

Yn dechrau gydag awch (ar ôl) Covid i ddathlu bwyd a dychwelyd i gymdeithasu, amsugnodd y dyluniadau awyrgylch Tŷ Pawb gan esblygu yn bedwar GAIR GWYCH sy’n mewngapsiwleiddio egni anhygoel y dref, pwysigrwydd cerddoriaeth a’r gymysgedd soniarus o Gymraeg, Portiwgaleg, Pwyleg a Saesneg a glywir.

Mae’r GEIRIAU GWYCH yn cynnwys cyfeiriadau at Jose Mourinho, Lego, Neco Williams ac ymadroddion a glywyd ar ddamwain o amgylch y dref, sydd wedi’u plethu yn y tri dyluniad hir sy’n cynnwys lluniau o fasnachwyr y mae Mark McNulty wedi’u tynnu fel pe baen nhw’n sêr roc. Mae’r tri dyluniad sgwarog yn gyfeiriad at lawes Jann Howarth a Peter Blake ar gyfer ‘Sgt Pepper’ gan y Beatles, sy’n cynnwys masnachwyr, y cyhoedd a staff tu ôl i lenni Tŷ Pawb.

I ganmol PEDWAR GAIR: RECIPE creodd y cerddor Meilir Tomos bedwar darn unigol o gelf sain.

Treuliodd Meilir beth amser yn casglu recordiadau sain o bob cwr o’r adeilad yn Tŷ Pawb a chyfuno hyn â synau unigol a greodd sydd â pherthynas â’r geiriau unigol yn y delweddau a’r profiad o greu’r prosiect hwn.

Gan ddefnyddio gwahanol syntherzisers gan gynnwys Moog Subharmonicon, Moog Grandmother a Microkorg, gwnaeth Meilir israniadau o duniau ac arpeggios byr i greu’r gerddoriaeth a chymysgu hyn ynghyd â synau amgylchynol Tŷ Pawb.

Darn 1 – Subdivided
Darn 2 – Arpeggio
Darn 3 – The Experiment
Darn 4 – Ty Pawb (Wal Pawb Bach)

Gwrandewch ar soundcloud

Ysgrifennodd yr artist cymunedol, actifydd ac eiriolwr Natasha Borton y testun gwych hwn mewn ymateb i FOUR WORDS: RECIPE

Have you ever tasted what it’s like to be here?
When the air is deep fried
With a side of green chillies and Milque Toast

Where football roams without borders between LaBelleVue and Hollywood
And forget me nots bloom in yellow and blue

Wrecsam
Backlit in the moonlight

Over coffee, on a summer afternoon
We match pasta de nada to the petals of daffodils
I tell the story of a friend from China
Who introduced me to Pierogi
at a community centre in Caia Park

She tells me a story of a room
At the back of Saith Seren
Littered with Welsh mutations
Through Portuguese tongues

We pour ourselves, steaming
Into the Welsh Air
Mingling bilingual laughter above simmering spices

No rush, hunting out the next café
To sit, to linger together a minute longer

When I think of our community
It’s usually over food or a
Coffee, a beer
The only pause we carve into the space
To linger in conversation

We stir our lives together in heaped teaspoons,
She sips an espresso like the clock is running out of time,
I nurse a cappuccino like time is all I have,
We both sit, and watch the world go by for a moment when she asks

“What’s the word for the way people miss their country?”
I say “Longing”

“What’s the world for where home used to be?”
I say “Hiraeth”

“What is the word for feeling at home here?”
I say “Belonging”

How beautiful, to sit side by side
One, never overtaking the other
Just a moment away from the rest of our lives but the smell of cinnamon
clings like flowers in my hair

Have you ever tasted what it’s like to be really here?
Enriched in our community through each subtle moment of unity,
Wall pawb-alicious

Lydia Meehan 2020

Mae diwydiant teils a terracotta toreithiog Wrecsam yn llunio’r sail weledol a chysyniadol ar gyfer gwaith Lydia Meehan, o’r enw ‘Wal Pawb a Mannau Cyfarfod Eraill’.

Mae’r broses o greu waliau yn aml yn artistig a gweithredol. Mae Lydia’n amlygu’r mannau cyfarfod rhwng celf a bywyd bob dydd yn defnyddio manylion pensaernïol briciau addurnol – yn arbennig y rhai a geir o flaen drysau – i ddarlunio’r trothwy rhwng yr ymarferol a’r creadigol.

Mae Wal Pawb yn gweithredu fel trothwy o’r fath o fewn Tŷ Pawb – mae’n ffin hydraidd sy’n galluogi’r oriel gelf a’r farchnad gyd-fodoli. Mae Lydia yn defnyddio cyfuniad o gyfeiriadau gweledol a thestun i gynnig y mowldinau bric fel modelau a thempledi ar gyfer y gydfodolaeth hon.

Gan feddwl am bob un o droadau 120 gradd y byrddau tair delwedd fel troi tudalen, mae’r dyluniadau’n cymryd ysbrydoliaeth o gatalogau hanesyddol sy’n arddangos dyluniadau artistig cwmnïau terracotta lleol.

Mae Wal Pawb a Phwyntiau Cyfarfod Eraill yn cynnwys cyhoeddiad wedi’i ddylunio gan yr arlunydd, gan ddod â detholiad o waith a phrosesau yn ymwneud â byrddau celf Lydia ynghyd. Caiff y cyhoeddiad ei lansio ym mis Ionawr 2012 ynghyd ag arddangosfa o waith celf a ysbrydolwyd gan dreftadaeth terracotta Wrecsam ac arteffactau o Amgueddfa Wrecsam.

Mae’r cyhoeddiad yn cymryd ei ysbrydoliaeth o’r diwydiant terracotta lleol, o Arddangosfa Ddiwydiannol Celf a Thrysorau Gogledd Cymru, a gynhaliwyd yn Wrecsam ym 1876, ac o’r masnachwyr ym marchnadoedd Wrecsam.

Elfen arall o’r prosiect hwn yw’r papur lapio a ddyluniwyd yn arbennig ar gyfer y masnachwyr ym marchnad Tŷ Pawb. Mae’r papur yn cynnwys enghreifftiau o fowldinau terracotta gan yr arlunydd lleol, Liam Stokes-Massey, neu’r Crefftwr Pensel.

Mae comisiwn Lydia wedi cynnwys Taith Gerdded Wrecsam, gweithdai a chydweithrediad â masnachwyr a’r gymuned ehangach.

Cyfweliad gyda Lydia Meehan

Mae fy nghwaith yn disgyn rhywle rhwng gwneud celfyddyd fel artist a gweithio yn y gymuned sy’n cynnwys gweithio gyda phobl ar brosiectau creadigol amrywiol mewn nifer o ffurfiau celfyddydol. Mae gennyf diddordeb yn y modd mae cymdeithas yn ystyried celf mewn ffordd gwahanol – sut gall celf bod yn ddefnyddiol yn ein bywyd bob dydd, i wneud inni feddwl yn wahanol am bethau neu datrys broblemau, neu gwella ein hamgylchedd.

Fel cydsyniad, mae cael canolfan celf a marchnad yn bodoli law yn llaw mewn un adeilad yn diddorol iawn gan bod hyn yn rhoi cyfle i gelfyddyd llifo i fywyd bob dydd a thrwy hyn rhoi cyfle i bobl rhyngweithio gyda chelfydddyd mewn ffordd gwahanol i’r arfer mewn cymdeithas. Mae’r cynsail o Wal Pawb yn cydsynio gyda gwaith a wnes i oriel g39 yng Nghaerdydd, oedd yn trafod y syniad o wal fel darn o gelfyddyd – fel math o marc nod rhwng amgylchfydd pwrpasol bob dydd ag oriel.

‘Roedd y rhan fwyaf o waith ymddiddan y prosiect yn ymwneud â chydweithredu neu comisiynau gyda masnachwyr neu aelodau o’r gymuned leol a oedd yn adlewyrchu rhai elfennau o ddiwydiant teil a terracotta Wrecsam neu Arddangosfa Diwydiant Gogledd Cymru a gynhaliwyd in Stryd yr Hôb yn Wrecsam yn 1876. Bwriadwyd dangos y rhan fwyaf o’r cydweithiau hyn mewn arddangosfa ond bu rhaid gohirio oherwydd COVID-19 ac ni orffennwyd rhai darnau oherwydd amgylchiadau yn ymwneud â’r pandemig.

Nid yw’n cymeryd llawer o waith ymchwil i ddarganfod bod Wrecsam wedi bod yn flaenllaw yn hanes diwydiant, er ‘roeddwn yn canfod rhywbeth newydd ar bob ymweliad. Mae Amgueddfa Sir Wrecsam yn llawn o hanes diddorol, sef mae Wrecsam oedd y dref cyntaf i allforio larger i rannau eraill o’r byd, neu yn un o’r llefydd cyntaf i sefydlu cymdeithas pêl-droed. Yn ystod taith gerdded darganfuwyd nifer o wahanol hanesion cymdeithasol drwy ffurf stori a chwedlau gan Phil Phillips am rym diwydiannol i law yn disgyn ar dô tin y sinema.

Un o’m hoff beth yn y prosiect yw darn o waith gan Tony Cordoba, creuodd cynllun ar gyfer bathodyn sy’n seiliedig ar fedaliwn a gomisiynwyd i ddathlu Arddangosfa Diwydiannol Gogledd Cymru yn 1876, sydd i’w weld yn Amgueddfa ac Archifdy Wrecsam. ‘Roeddem wedi bwriadu troi cynllun Tony yn fathodyn wedi ei frodio gan un o fasnachwyr Marchnad Y Bobl yn Tŷ Pawb ond yn anffodus ni fu modd gwneud hyn oherwydd y pandemig.

Kevin Hunt
‘face – ade’

Comisiwn Wal Pawb 2019

Mae Kevin Hunt wedi graddio o Ysgol Gelf a Dylunio Gogledd Cymru (a elwir bellach yn Ysgol y Celfyddydau Creadigol) ym Mhrifysgol Glyndŵr Wrecsam.

Yn byw gerllaw yn Lerpwl ar hyn o bryd, mae Kevin yn parhau i fod yn hoff iawn o Wrecsam, ar ôl cyflawni amrywiaeth o brosiectau yn y dref ers graddio, ond ei gomisiwn Wal Pawb yw ei gyflwyniad gwaith mwyaf yng Nghymru hyd yn hyn. Mae’n ddarlithydd yn Ysgol Gelf Manceinion.

Ochr yn ochr â gwaith celf ar gyfer dau hysbysfwrdd modurol Wal Pawb, mae Kevin wedi dyfeisio ymyriad amlochrog ar gyfer Tŷ Pawb fel rhan o’r comisiwn. Mae pob hysbysfwrdd yn gartref i dritych o batrymau rhyng-gysylltiedig cymhleth tra bod ymyrraeth Kevin hefyd yn cynnwys gardd to sy’n esblygu o blanhigion bwytadwy, cynhyrchu a gwerthu diod carbonedig yn barhaus a Chlwb Garddio (grŵp cymunedol o arddwyr sy’n cyfarfod yn rheolaidd). Mae’r ddiod garbonedig hon yn cael ei weini mewn cwpan bapur argraffiad cyfyngedig sy’n ategu cynllun yr hysbysebu yn weledol.

Mae agwedd chwareus Kevin at ieithyddiaeth yn llywio dyluniad gweledol a natur gysyniadol y prosiect. Wrth gyfeirio at ofodau Wal Pawb Tŷ Pawb fel ‘ffasadau’ ac yna rhannu’r gair hwn yn ei hanner, mae’r term wyneb – ade yn llythrennol yn dod â’r ffigurol a’r pefriog i’r meddwl.

Gyda thu allan dinesig nodweddiadol generig, mae’n ddiddorol nodi bod yr hen adeilad ‘Marchnad y Bobl’ Tŷ Pawb bellach yn cynnwys agweddau sy’n debyg i nodau atalnodi o rai o wynebau teip mwyaf cyffredin y byd. Rhyddhawyd llawer ohonynt, fel Comic Sans, yn gynnar yn y 1990au ar adeg debyg i adeiladwaith gwreiddiol yr adeilad. Gyda chyffyrddiad hynod y caiff atalnodi o’r fath ei gymhwyso gan Kevin, gan ffurfio dilyniant o ffurfiau rhy fawr a llaw tebyg i emoticon, wedi’u llywio’n uniongyrchol gan ffasâd yr adeilad.

Gweithredu fel ysgogiad economaidd-gymdeithasol i ailfeddwl sut y gellid defnyddio Tŷ Pawb, mae wyneb – ade yn rhoi amser a lle i bobl gasglu, syniadau i egino a diod newydd adfywiol i Wrecsam (gyda blas esblygol, gan adlewyrchu’r cynhwysion a dyfwyd yn uniongyrchol ar do Tŷ Pawb) i’w ddatblygu. Mae llinell gynhyrchu DIY, a arweinir gan y gymuned, yn annog ffyrdd mwy gwyrdd o feddwl am yr hyn yr ydym yn ei yfed ac o ble y daw cynhyrchion o’r fath, tra’n cynhyrchu incwm i’w bwmpio yn ôl i gynnal a chadw’r ardd do.

Katie Cuddon

Comisiwn Wal Pawb 2018

Mae Katie Cuddon wedi’i lleoli yn Newcastle. Mae hi’n ddarlithydd ym Mhrifysgol Newcastle. Mae ei gwaith wedi cael ei arddangos yn eang, yn genedlaethol ac yn rhyngwladol. Mae arddangosfeydd diweddar yn cynnwys ‘Sticky Intimacy’, Chapter, Caerdydd (2016).

Roedd Katie yn Ysgolor Sainsbury mewn Cerflunio ac Arlunio yn yr Ysgol Brydeinig yn Rhufain, yr Eidal (2008-09), ac yn breswylydd Prosiect Bothy Canolfan BALTIC ar gyfer Celf Gyfoes cyntaf ar Ynys Eig (2017).

Dewiswyd Katie Cuddon fel yr artist Wal Pawb cyntaf o alwad agored yn 2017.

Defnyddiodd y gwaith celf a greodd Katie ar gyfer Wal Pawb ddelwedd, lliw a gwead i gyfeirio at grefftau a gweithgareddau lluosog ac amrywiol y farchnad. Creodd gasgliad o doriadau symlach o ddelweddau sy’n gysylltiedig â’r farchnad. Cynhyrchwyd y delweddau hyn trwy ymgynghori â masnachwyr a defnyddwyr y farchnad. Mae’r delweddau wedyn wedi’u gosod yn erbyn cefndiroedd gweadog a lliw. Treuliodd Katie gyfnod o chwe mis yn datblygu gwaith celf. Yn ystod y cyfnod hwn bu hefyd yn cynnal cyfres o weithdai ac ymweliadau stiwdio gyda phobl ifanc ac artistiaid lleol i helpu i lywio ei gwaith celf ymhellach ac i gynorthwyo cyfranogwyr i ddatblygu eu gwaith celf eu hunain.

Wal Pawb oedd comisiwn cyhoeddus mawr cyntaf Katie